Εμμανουήλ Βασιλάκης
Αν. Καθηγητής | Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος ΕΚΠΑ
e-mail: [email protected]
Ιστοσελίδα: scholar.uoa.gr/evasilak
Αλίκη Κονσολάκη
e-mail: alikikonsgeol.uoa.gr
Απρίλιος 2021
Κεφαλονιά, Ελλάδα
Εισαγωγή & Σκοπός Project
Τα σπήλαια “Μελισσάνη” και “Δρογκαράτη” αποτελούν δύο από τα πιο διάσημα και πολυεπισκεφθέντα σπήλαια στην Ελλάδα. Το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών εργάστηκε υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας για την εκπόνηση μιας μελέτης που να πληροί υψηλά πρότυπα ασφαλείας για τα δύο αυτά σπήλαια. Η επιστημονική ομάδα, υπό την ηγεσία του Καθηγητή Εμμανουήλ Βασιλάκη, σάρωσε και τα δύο σπήλαια όχι μόνο για τη δημιουργία ενός υψηλά λεπτομερούς χάρτη, αλλά και για τον εντοπισμό δομικών ασυνεπειών και ελαττωμάτων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν πτώσεις βράχων και ζημίες στις σπηλιές, καθώς βρίσκονται σε περιοχή με υψηλή σεισμικότητα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της μελέτης, κάθε κίνδυνος στο εσωτερικό των σπηλαιών έπρεπε να καταγραφεί με υψηλή λεπτομέρεια και ακρίβεια, και αυτό επιτεύχθηκε με τον συνδυασμό εξοπλισμού σε διάφορα επίπεδα λειτουργίας, καθώς ο περιβάλλοντας χώρος της σπηλιάς αποτελεί ένα από τα πιο δύσκολα περιβάλλοντα για έρευνα. Η χρήση σύγχρονων λέιζερ σκανέρ, συνοδευόμενη από μετρήσεις με ολικό σταθμό σε μια σειρά από ελεγχόμενα σημεία στο έδαφος, οδήγησε στη σάρωση και χαρτογράφηση ολόκληρων περιοχών των σπηλαιών, συμπεριλαμβανομένων κρυμμένων σπηλαιών.
Η εφαρμογή
Για την εφαρμογή, η ομάδα χρησιμοποίησε τον Leica ScanStation P50, τον Leica BLK2GO και τον ολικό σταθμό Leica. Η συνδυασμένη χρήση των συνόλων δεδομένων σημείων που αποκτήθηκαν από τα παραπάνω εργαλεία είναι καινοτόμα, και τα παραγόμενα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Το Leica ScanStation P50 χρησιμοποιήθηκε κυρίως για τις μεγάλες αίθουσες, ενώ το Leica BLK2GO για τις μικρότερες κοιλότητες και τα στενά περάσματα. Το τελευταίο χρησιμοποιήθηκε επίσης για το σάρωμα των ασβεστολιθικών τοίχων γύρω από τη λίμνη εντός της σπηλιάς Μελισσάνη.
Τα σημεία νέφους περιλάμβαναν το σάρωμα περισσότερων από 20 σημείων ελέγχου στο έδαφος, των συντεταγμένων των οποίων μετρήθηκαν με τη χρήση ενός ολικού σταθμού και εισήχθησαν στο λογισμικό Leica Cyclone για τη γεωαναφοροποίηση και τον συγχωνευτικό συνδυασμό των συνόλων δεδομένων σημείων σε ένα μοναδικό για κάθε σπηλιά (περίπου 2,7 δισεκατομμύρια για τη Μελισσάνη και περίπου 2,3 δισεκατομμύρια για τη Δρογκαράτη).
